Mutfaklardan eksik olmayan fakat acı tadı ve keskin kokusu nedeniyle birçok insanın yemekten kaçındığı bir bitkidir sarımsak. Sağlığa olan faydaları ise birçoğunuzu şaşırtacak kadar fazladır. Bu yazımızda neler mi var? Sarımsak nasıl bir bitkidir? Bizler için faydaları nelerdir? Tüketirken nelere dikkat etmeliyiz? Evimizde ya da bahçemizde yetiştirmek mümkün müdür? İşte bütün bu soruların cevabını yazımızda bulabilirsiniz. Önce tanıyarak başlayalım bu şifalı bitkiyi.
Sarımsak (Allium sativum), Alliaceae familyasının Allium cinsine ait çok yıllık soğanlı bir bitkidir. Ortalama 25-100 cm boylarında olabilen sarımsak, soğan ve pırasa ile de aynı aileye mensuptur. Yapraklarında ve toprak altındaki soğanında bulunan kokulu bir uçucu yağ ona keskin kokusunu verir. Temmuz ve ağustos aylarında pembemsi veya yeşilimsi çiçekler açar. Tohumu yoktur, bu nedenle de yetiştirilmesinde sarımsak dişleri kullanılır. Sarımsağın içerisinde şeker, demir, kalsiyum, bakır gibi mineraller, allisin ve bol miktarda vitamin bulunur. Bu nedenle de halk arasında doğal antibiyotik olarak anılır. Ülkemizde de hemen hemen her yerde yetiştirilir. Çiğ olarak yada pişmiş olarak tüketilebilir. Özellikle sarımsağı çiğneyerek ya da su yardımıyla yutarak tüketmek vücut direncini artıracaktır. Bunun dışında yemeklerde pişmiş olarak da kullanılabilir. Şimdi, birçok sağlık problemine şifa olan sarımsağın faydalarına geldi sıra.
Sarımsak Faydaları
Sarımsağın en çok bilinen faydası enfeksiyonlara karşı vücut direncini artırarak bağışıklık sistemini güçlendirmektir. Böylece vücudu hastalıklara karşı korur.
Kalp dostu olarak bilinen sarımsak, damar tıkanıklıklarının olmasını engeller. Kanı sulandırır ve kan dolaşımını hızlandırır. Koroner damarları genişletir ve kalbin daha kolay beslenmesini sağlar. Kalp krizine karşı korur.
Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelir. Enfeksiyonları tedavi eder. Hazmı kolaylaştırır ve kabızlığı önler.
İdrar söktürücü olduğundan sık idrara çıkarır. Antibiyotik özelliği olduğundan idrar yolu enfeksiyonlarına da iyi gelir.
Yüksek tansiyonu düşürmek için herkesin bildiği bir yöntemdir sarımsak tüketmek. Fakat düşük tansiyon hastaları için tüketmenin önerilmediğini unutmayalım.
Sarımsağın vücuda birçok faydası olduğu kadar, istenmeyen ve sevilmeyen haşerelerden korunmaya da faydası vardır. Keskin ve kuvvetli kokusu sayesinde sivrisinek ve haşereleri uzaklaştırır.
Uçuk, arpacık ve yanık gibi cilt rahatsızlıklarını iyileştirme özelliği vardır. İltihabı kurutur ve acıyı azaltır.
Solunum yolu rahatsızlıkları için de bire birdir sarımsak. Farenjit, bronşit ve grip gibi hastalıkların tedavisinde kullanılır. Aynı zamanda öksürüğü keser.
Mantara karşı savaşır. Özellikle ayak mantarının tedavisinde faydalı bir bitkidir.
Sarımsak kandaki kötü kolesterol olan LDL’yi düşürerek, iyi kolesterol olarak bilinen HDL’yi artırır. Böylece karaciğeri korur.
Kurşun, cıva ve arsenik gibi ağır metal zehirlenmelerini tedavi eder.
Sarımsak probiyotik bir bitkidir. Yani bağırsağımızda bulanan ve vücudumuz için vitamin üreten yararlı bakterilerin sayısını artırır.
Bilim adamlarının yaptığı araştırmalara göre, Alzheimer hastalığının tedavisine de yardımcı olduğu tespit edilmiştir.
Sarımsağın bir diğer faydası da saç sağlığı üzerinedir. Saç dökülmeleri ve kepek sorununa iyi gelir. Aynı zamanda saça canlılık katar. Sarımsak özlü doğal şampuanları kullanarak bunu test edebilirsiniz, faydasını göreceksiniz.
Sarımsak Zararları
Aşırı miktarda tüketilmediği takdirde sarımsak şifalı bir bitkidir. Fakat her şeyin fazlasının zarar olduğunu unutmamak gerekir. Aşırı tüketildiğinde çeşitli yan etkiler oluşabilir. Özellikle hipotansiyon (düşük tansiyon), kan hastalığı gibi kronik rahatsızlığı olanlar sarımsak tüketirken dikkatli olmalı ve mutlaka doktorlarına danışıp bilgi almalıdırlar.
Sarımsak Yetiştiriciliği
Sarımsak evinizde bir saksıda yada bahçenizde en kolay yetiştirebileceğiniz bitkilerdendir. Ilıman iklimleri sever. Bu nedenle sıcaklığın 15- 20 derece olması yeterli olacaktır. Çok kumlu topraklardan hoşlanan bir bitkidir. Fazla ağır ve killi topraklarda sarımsak başları güzel gelişemezler ve sarımsağın başları çürür. Sarımsak bitkisinin tohumları olmadığı için, soğan kısmında bulunan dişler ile çoğaltılır. Bu dişlerin büyüklüğü önemlidir. Çünkü küçük ve zayıf olan dişler verimli olmaz. Sarımsak dişleri tek yada çift sıralı olarak dikilir. Çok sıralı dikim yapmak ürün miktarını artıracaktır. Dikme işlemi esnasında dişin sivri kısmının yukarıya bakmasına dikkat edilmelidir. Bitkinin gelişme döneminde ise sulama çok önemlidir. Eğer iklim kurak ise bitki sık sulanmalıdır. Yağış var ise bitkiyi sulamaya gerek yoktur. Sarımsağın sağlıklı gelişebilmesi için azot, fosfor ve potasyuma ihtiyacı vardır. Bu nedenle de gübreleme ihmal edilmemelidir. Çapalama işlemi de Sarımsak yetiştirmede diğer önemli bir husustur. Çünkü bitkinin daha iyi gelişmesini sağlar. Hasat zamanı geldiğinde; sarımsaklar toprağın içinde baş oluşturacağından makine kullanılarak çıkartılmaları tavsiye edilir. Zarar vermeden özenle çıkartılan sarımsaklar yaklaşık bir hafta serin ve kuru bir yerde muhafaza edilir. Daha sonra ise şifa kaynağınız avuçlarınızın içinde olacak