Kendisi küçücük ama yararları büyük olan çörek otu (Nigella) tıbbın ve doğal tedavinin göz bebeklerindendir. Bitkiler alemi içinde ranunculaceae yani düğünçiçeğigiller familyasından bir yıllık otsu bir bitkidir. Yaprakları parçalı ve tüylü, çiçekleri ise beyazdır. Her derde deva olduğu söylenen tohumları siyah renkli ve yağ bakımından zengindir. Bu kıymetli tohumları sayesinde çoğalır.
Çoğunlukla Akdeniz ülkelerinde yayılış gösteren çörek otunun 20 türü bulunur. Ülkemizde sadece 14 türü yetişir. Türkiye haricinde yetiştiği başlıca ülkeler Suriye, Irak, İran, Ürdün, Lübnan, Mısır, Tunus, Sudan, Etiyopya, Yemen, Hindistan ve Pakistan olarak sıralanabilir.
Çörek Otu Faydaları
Çörek otu içerdiği güçlü vitamin, mineral ve aktif maddeler sebebiyle bağışıklık sistemini güçlendirir. Vücuttaki bakteri ve mikropları yok eder. Özellikle bal ile karıştırılıp tüketildiğinde çok etkili ve faydalıdır. Boğaz enfeksiyonu, grip ve nezle gibi hastalıkları tedavi eder.
- Anksiyete yani kaygı bozukluğu ve panik atak gibi birçok psikolojik hastalığa iyi gelir. Aynı zamanda stresi azaltır.
- İdrar söktürücüdür, sık idrara çıkmayı sağlar. Bu sayede de toksinleri vücudumuzdan uzaklaştırır.
- Burun tıkanıklığı yaşayanlar, çörek otu yağından birkaç damla burun deliklerine sürdüğünde tıkanıklığın gittiğini ve daha rahat nefes aldıklarını fark edeceklerdir.
- Çörek otunun yağı aynı zamanda kas ağrılarına ve romatizmaya da iyi gelir. Ağrıyan yerlere sürülerek tedavi sağlanır.
- Sindirim sistemine destek olup, sindirimi kolaylaştırır.
- Çörek otundaki eterli yağlar soluk borusunu genişletir ve solunum yolları hastalıklarına iyi gelir. Nefes almayı kolaylaştırır.
- Çörek otu radyasyonun etkisini önemli ölçüde azaltır. Bu sebeple, radyasyona maruz kalan kişilere özellikle önerilir.
- Kalp ve damar sağlığı için de çok önemlidir çörek otunun tohumları. Tıkalı damarların açılmasını sağlar ve kalbi korur. Aynı zamanda yüksek tansiyon ve kolesterolü dengeler.
- Çörek otu yorgunluk ve halsizlik halini yok ederek insana zindelik kazandırır.
- Bayanlarda regl dönemini düzene sokar, sancıları azaltır ve hormonları dengeler.
- Kötü hastalık olarak tabir ettiğimiz birçok kanser hastalığı için de doğal bir ilaçtır. Özellikle meme ve prostat kanserinin yayılmasını engeller ve etkisini yavaşlatır. Akciğer kanserine karşı ise koruyucudur.
- Bebeğini emziren anneler için de çok faydalıdır. Süt miktarı ve kalitesini artırarak bebeğe faydalı olur.
Araştırmacılar şeker hastalığı olan farelerde deneyler yapmış; çörek otu yağının kanda şeker oranını düşürdüğünü ve insülin hormonunu arttırdığını tespit etmişlerdir. Ayrıca yağ insülin hormonunun salgılanmasından sorumlu olan pankreası harekete geçirmiştir. Bu da çörek otunun şeker hastalığının tedavisine yardımcı olabileceğini ortaya koymaktadır.
Son olarak çörek otunun kozmetik alanındaki faydalarından bahsedelim. Egzama gibi cilt hastalıklarını tedavi eder. Yıpranmış ve ölü hücrelerin yenilenmesini sağlar. Hatta yağı ciltteki kırışıklıklar ve sarkmalar için birebirdir diyebiliriz. Bunun için çörek otunu ister tek başına, ister de zeytinyağı ile karıştırıp kullanabilirsiniz.
Çörek Otunun Zararları
Çörek otunun faydaları saymakla bitmiyor. Peki herhangi bir zararı var mıdır? Çörek otunu tüketirken doz önemlidir. Doğru miktarda ve doğru olarak tüketildiğinde sağlıklı kimselere herhangi bir zararı olmaz. Kronik rahatsızlığı olan kişiler çörek otunu tüketmeden önce mutlaka doktoruna danışmalıdır.
- Bazı kimselerin çörek otuna karşı alerjisi vardır. Ona dokunmaları halinde bile vücutlarında kırmızı döküntüler (kontakt dermatit) ortaya çıkar. Dudakta, yüzde, boğazda ve yüzde şişkinlik oluşabilir. Dahası nefes alma güçlüğü, ağız uyuşukluğu, kurdeşen, baş dönmesi, bulantı, kusma ve karın ağrısı görülebilir.
- Çörek otunun aşırı tüketimi ishale neden olabilir, karaciğer ve böbrekler ciddi zarar görebilir.
- Kanın pıhtılaşmasını azalttığı için, ameliyat görecek hastaların birkaç hafta öncesinden çörek otunu kullanmayı bırakması gerekir.
- Kemoterapi ve radyoterapi gören hastaların çörek otunu kullanmaması tavsiye edilir.
- Kan şekeri düşük olduğunda, yani hipoglisemi halinde, çörek otunu kullanmak sakıncalıdır. Kan şekerinin daha fazla düşmesine neden olur.
- Aç karnına alındığında mide rahatsızlıklarına neden olabilir.
Çörek otu nasıl tüketilir?
Çörek otu tohumu aç karnına bir çay kaşığı kadar çiğnenip tüketilebilir. Hafif acımsı olan tadından rahatsız olursanız; çörek otunu bal ile karıştırarak tüketebilir ya da su ile yutabilirsiniz. Aynı zamanda ara öğün olarak tükettiğiniz meyvelerin üzerine de serpebilirsiniz. Fakat süt ve yoğurt ile birlikte tüketilmesi uzmanlar tarafından pek önerilmez.
Çörek Otu Yetiştiriciliği
İklimimiz uygun olduğu için çörek otunun yetiştiriciliği ülkemizde yapılabilir. Suya fazla ihtiyaç duymaz. Ekildiğinde toprağın tavlı olması yeterli olur. Kumlu ya da tınlı toprağı sever. Aşırı kumlu ya da aşırı killi toprakta verimi çok az olur. Kurak iklimde yaşamaya müsaittir.
Toprağın ekimden önce hazırlanması gerekir. İlk olarak sonbaharda yağmurları aldıktan sonra toprak çevrilir. Sonrasında ilkbaharda tekrar hazırlık yapılır. Toprağın iyice ufalanması ve sıkılaştırılması verimi arttırır. Çünkü fazla derine inmeyen çörek otu daha çabuk yetişir. Dekara 10-15 kilogram dap gübresini tabandan vermek yeterli olacaktır.
Ekimi hava sıcaklığı 15 santigrat derecenin üzerine çıktığında yapılır. Böylece ürün dondan korunmuş olur. Tohumlar 3-5 santimetre aralıklarla tarlaya ekilir. Bu sayede yabancı otlar daha az biter. Ekim esnasında aynı zamanda gübre de atılır. Toprağın tavlı olması yeterli olur. Sonradan sulama yapmaya gerek yoktur. Hasat tohumlar kurumaya başladığında yapılır. Hasat zamanı genellikle temmuz ayınının ortasına denk gelir.
Çörek otu bahçede ya da evde küçük bir saksıda bile yetiştirilebilir. Saksıya kumlu ya da tınlı toprak koyup, 3-4 adet tohum atıyoruz ve üzerini aynı toprakla hafifçe kapatıyoruz. Işıksız ortam çimlenme hızını artıracaktır. Ortalama 20-30 santigrat derecede ve karanlıkta bekleyen tohumlar 1-2 hafta içerisinde çimlenmeye başlar. Çimlenme döneminde spreyle sulama yapmalıyız. Unutmamalıyız ki çörek otu çimlendikten sonra su istemez. Bir süre sonra çiçeklerin üzerinde tohumların içinde bulunduğu kapsül olarak da adlandırılan tohum torbaları oluşur. Tohum torbaları kurudukça dağılır ve tohumlar ortaya çıkar. Çörek otu tohumlarınızı yiyeceklerinizde ya da sade olarak tüketebilirsiniz. Şifa olması dileğiyle.