Başarının sembolü olan bitki denildiğinde aklımıza ilk olarak defne ağacı gelir. Halk arasında ‘’nehtel’’ olarak da bilinen defne; tarçın, avokado ve kâfur ağacı gibi Lauraceae yani Defnegiller familyasına mensuptur. Her mevsim yeşil kalan ve hoş kokusuyla herkesi büyüleyen defneyi daha yakında tanımaya ne dersiniz?
Yaprakları koyu yeşil renkli ve üst yüzeyi derimsi parlak olup, eterik yağ bakımından zengindir. Yaprak biti defne yaprağının en büyük düşmanıdır. Evinde ya da bahçesinde yetiştirecek olanlar buna dikkat etmelidir. İlkbahar mevsiminde açan sarımsı beyaz çiçekleri sonradan tek tohumlu etli bir meyveye dönüşür. Üzümü andıran meyveleri önceleri yeşil olup olgunlaştıkça siyah bir renk alır. Meyvelerin içerisinde ‘’defne yağı’’ ya da ‘’pehmel yağı’’ da denilen sabit yağ bulunur. Boyu 8 metreye kadar uzayabilen bitkinin gövdesi kuvvetli ve kahverengidir. Sonradan ise rengi griye döner. Akdeniz iklimine sahip olan ülkelerden Portekiz, İtalya, İspanya, Yunanistan, Kanarya Adaları ve Balkanlarda doğal olarak yetişir. Ülkemizde ise Akdeniz kıyılarında yoğun olarak yetişmekte olup, uygun ortam hazırlandığında Karadeniz, Marmara ve Ege kıyılarında da yetiştirilebilir. Fakat Akdeniz dışında yetişen defnenin yapraklarının zehirli olma ihtimali vardır. Bu nedenle kullanırken dikkatli olunmalıdır.
Peki defne ağacının bizler için önemi nedir? Nerelerde kullanabiliriz? Nasıl yararlanabiliriz? Defne yaprağı, özellikle Akdeniz bölgesinde sık kullanılan ve adeta mutfaklardan eksik olmayan bir baharattır. Kış mevsiminde ise hastalıklardan korunmak için çay halinde tüketilir. Bunların yanında Akdeniz bölgesinde park ve bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilir. Meyvelerinden elde edilen defne yağı ise bayanlar için çok kıymetlidir. Kozmetik sanayisinde kullanılır. Sabun ve cilt bakım ürünlerinin olmazsa olmazıdır. Bazı ağrı kesici ilaçların içerisinde bulunur ve alternatif tıpta da kullanılır. Kuvvetli ve dayanıklı gövdesi ise mobilya sektöründe kullanılır. Gördüğünüz gibi yaprağı, meyvesi, yağı ve gövdesinden yani aslında her kısmından yararlanılan kıymetli bir ağaçtır.
Defne Yaprağı Faydaları
Hoş kokusu ve aroması ile ağız sağlığını korumaya yardım eder. Gargara olarak kullanıldığında diş ve diş eti rahatsızlıklarına iyi gelir. Ağız kokusunu giderir, ferahlık verir.
Midenin çalışmasını düzenler. Sindirime yardımcı olan salgıların miktarını artırır. Böylece hazmı kolaylaştırır. Şişkinlik ve gaz problemine iyi gelir.
Romatizmal ağrılar ve kas ağrıları için faydalıdır. Ağrı kesici özelliği vardır.
Bayanlarda regl dönemini düzene sokmaya yardımcı olur. Aynı zamanda ağrıyı azaltarak bu dönemi rahat geçirmeyi sağlar.
Özellikle kışın yakalandığımız solunum yolu hastalıklarının tedavisine yardımcı olur. Göğsü yumuşatarak balgam söktürmeye yardımcı olur.
İdrar söktürücüdür. Bu sayede vücuttaki zararlı maddelerin dışarı atılmasını sağlar.
Antimikrobiyal etkisinden ötürü, bakteriyel enfeksiyonların oluşmasını engeller.
Sedatif etkili bir bitkidir. Rahatlatıcı, sakinleştirici ve sinirleri gevşetici özelliği vardır.
Diyabet hastaları için önemli bir bitkidir defne yaprağı. Kan şekerini düşürmeye yardım eder.
Diğer bir faydası da böceksavar olmasıdır. Güçlü kokusundan dolayı böcek ve sinek gibi küçük canlıları kovar.
Defne Yaprağı Zararları
Defne yaprağının sağlığa bu kadar yararı varken, bilinçsiz ve yanlış kullanıldığında alerji ve solunum sistemi rahatsızlıkları gibi yan etkiler oluşturabilir. Hamile bayanlar ve kronik rahatsızlığı olanlar için kullanımı tavsiye edilmez. Bu konuda ayrıntılı bilgi için doktorunuza danışabilirsiniz.
Defne Sabunu Faydaları
Antiseptik özelliği olan defne sabunu, cilt sağlığı için önemli bir üründür. Tüm vücut parazitleri ve özellikle mantar hastalığı için çok faydalıdır.
Saçlardaki kepek sorununu çözer. Saç diplerini kuvvetlendirerek, dökülmelere engel olur.
Ciltte bulunan yara, sivilce ve kaşıntıya iyi gelir. Kuru ciltleri nemlendirir. Gözenekleri açarak cildi temizler ve siyah noktalardan kurtulmayı sağlar. Egzama ve sedef hastalığına iyi gelir.
Kırışıklıkların oluşmasını engeller. Genç bir cilt için rahatlıkla kullanılabilecek doğal bir bakım ürünüdür.
Defne Çayı
Kurumuş defne yaprağından 3-4 adet alınıp, 5 bardak kaynamış suya atılır. 3 dakika kadar kaynatılır ve sonra 10 dakika demlenmeye bırakılır. Son olarak süzülür ve tüketmeye hazır hale gelir. Sindirim için faydalı olacağından, yemeklerden sonra tüketilmesi tavsiye edilir.
Defne Yetiştiriciliği
Defne ağacı yetiştiriciliğinde bölgenin deniz etkisinde olması ve Akdeniz ikliminin etkili olması önemlidir. Kışın don olmayan iklimleri severler. Defne ağaçlarının dişisi ve erkeği olur. Belli bir alana ekilen ağaçlardan sadece bir tanesi erkek olsa yeterlidir ancak böyle çiçeklenebilirler.
Bitkiyi fide şeklinde dikmek oldukça risklidir. Çünkü yer değiştirdiği zaman kuruma ihtimali yüksektir. Bu yüzden de yer değiştirmeyi sevmezler. İdeal olan çoğaltma şekli tohumla olandır.
Özellikle denize yakın ve kışları çok soğuk olmayan bir bölgede yaşıyorsanız bahçenizde istediğiniz yere tohum ekebilirsiniz. Sadece ekilecek toprağın havadar olduğuna ve esinti aldığına dikkat edilirse yeterlidir. Defne ağaçlarının özel bir toprak istekleri de yoktur. Hemen hemen her tür toprakta yetişebilirler. Yalnız tohum ekiminden önce sığır gübresi ile toprağı karıştırıp birkaç gün dinlendirirsek iyi olur. Toprağın humuslu olması ağacın gelişimini olumlu etkileyecektir.
Daha sonra tohumları toprak üzerine koyun. Sık dikilecekse en az 4-5 metre mesafe olmasında fayda vardır. Tam gömme yapmayıp yarı yarıya gömülme yapılırsa daha iyi olacaktır. Çünkü tamamı gömülürse tohumlar çürüyebilir hatta bazen böceklenme bile görülebilir. Bir defa köklenip fide halini alıp yapraklanırsa bir daha bir şey olmaz. Can suyunu verip 2-3 günde bir sulamanız yeterlidir.
Ekilen defneler yapraklanıp boy atmaya başladıktan sonra bahar aylarında toprak kurudukça dipten sık sık sulama yapılmalıdır. Fakat kış ayı geldiğinde çok seyrek sulanması yeterli olacaktır. Yağan yağmurlardan elde ettikleri suyu kullanarak, kendilerine depolarlar.
Defne ağacını yetiştirmede diğer önemli konu da budamadır. Ağacın düzensiz büyümemesi için budanması gerekir. Özellikle yaz aylarında düzgün bir görüntü vermek için budanmalıdır. Ağustos ve Nisan ayları budama için en uygun aylardır. Budama yaparken, şekil vereceğiniz kısımların tomurcukları kesilirse düzensiz büyümesi de engellenmiş olur. Böylece kurumuş kısımlar da ayıklanarak temizlenmiş olur. Doğru budama ile ağacın büyümesini olumlu etkileyebileceğinizi unutmayın.
Defne Bitkisi her çiçekçiden ve seradan alınabilecek vitamin ve mineraller ile beslenirse büyümesi desteklenmiş olur. Yılda bir kere topraktan bu şekilde vermek faydalı olacaktır.Bu beslenme bitkinin ömrünü uzatacağı gibi çiçeğinin daha güzel görünmesini ve daha çabuk büyümesini de sağlayacaktır.