Bugünkü yazımızda akvaryum hobisindeki en popüler bitkilerden biri olan anubias bitkisini ele aldık. Anubias bitkisi özellikleri nelerdir, hangi türleri vardır, nasıl dikilir, nasıl üretilir, budama ve çoğaltma nasıl olur gibi sorularınızı cevaplamaya çalıştık. Yazımızın kalanını okuyarak tüm bu sorularınıza cevap bulabilirsiniz.
Anubias yeni akvaristlerden tutun, en tecrübeli olanlarına kadar her akvaristin akvaryumunda kendisine yer bulabilir. Özel bir bakıma ihtiyaç duymaz. Düşük ışıkta sağlıklı bir şekilde büyür. Geniş yaprakları balıkların saklanmasına imkan verir. Besin maddelerini sudan yaprakları vasıtasıyla alır. Rizomları bitkinin yayılmasını ve dekorlara tutunmasını sağar. Dikiminde bu rizomların substrat üstünde kalmasına dikkat edilmelidir. Sadece bitkinin kökleri toprak altında kalmalıdır.
Anubias aslında “Araceae” familyasına bağlı bir bitki cinsidir. Doğal yaşam alanı Kamerun, Nijerya ve Kongo gibi batı Afrika ülkeleridir. Anubias nana, nana petite, nana round leaf, nana marina, bonsai, barteri, congensis, lanceolata, heteropyhlla, minima, hastifolia, frazeri, gracilis, coffeefolia, gigantea, longifolia ve afzelii gibi birçok farklı varyasyonu bulunur. Bu varyasyonlar ok ucu, kalp ve üçgen gibi şekillerde yapraklara sahip olur.
Anubias Bakımı
Daha önce de bahsettiğimiz gibi anubias bitkisi özel bir bakıma ihtiyaç duymaz. Hemen her akvaryumda büyüyüp gelişebilir. CO2 ve gübre takviyesi olmadan da pekala hayatta kalabilir. Aydınlatma söz konusu olduğunda, güçlü ışıktan sakınılması gerekir. Aksi halde bitkide sararma görülür ve yapraklarına yosunlar yerleşir. Aydınlatmanın gücü her 1 litre su için 0.5 ile 0.75 watt arasında olmalıdır. İdeal pH değeri 6.5 ile 7.8, su sıcaklığı 22 ile 27 santigrat derece arasıdır.
Bitkiyi diktikten sonra geriye yapılacak çok bir şey kalmaz. Sadece ölü yaprakları temizlenmeli ve zaman zaman budanmalıdır. Büyüme hızı oldukça yavaştır. Ancak genellikle her birkaç haftada bir yeni yapraklar verir. İdeal ortam sağlanacak olursa su üstünde çiçeklerini görmek an meselesidir.
Çoğu zaman sıkıntı yaşanmasa da, bazen bitki yeni akvaryumuna alışmakta zorluk çeker. Özellikle ışığın fazla olması halinde yaprakları sararır ve dökülür. Bu durumda anubiasın başka bir bitkinin gölgesine koyulmasında fayda vardır. Eğer dikildikten sonraki birkaç hafta içinde bitkinin tamamında ölüm belirtileri varsa, daha önceki akvaryumunda bir kısmı su üstünde kalacak şekilde yetiştirilmiş olabilir. Tamamı suyun altında kaldığı için uyum sağlamakta sorun çekiyordur. Eğer durum gerçekten bundan ibaretse, dökülen yaprakların yerine yenileri gelecektir.
Anubias Dikimi
Bitkinin çoğalmasını sağlamak için çiçeklenmesini beklemeye ve tohumlarını toplamaya gerek yoktur. Yeterince büyüyen bitki rizom kısmından ikiye kesilebilir. Bu sayede iki farklı bitki elde edilmiş olur. Bu yeni bitki akvaryumun başka bir noktasına dikilebilir. Daha önce de söylediğimiz gibi bitkinin rizomları su üzerinde bırakılmalıdır. Sadece kökleri toprak altında olmalıdır.
Bitkiyi parçalara ayırmak istiyorsanız sudan çıkarın. Keskin bir makas ya da bıçak yardımıyla rizom kısmından iki veya daha fazla parçaya ayırın. Her bir parçasında en azından 3-4 tane yaprak olduğuna emin olun. Bu esnada bitkinin köklerine de zarar vermemeye özen gösterin. Sonrasında bitki parçalarını akvaryumunuzda uygun bir noktaya dikin. Bu noktanın akıntılı bir yer olması avantajınıza olacaktır. Çünkü akıntıyla hareket eden yapraklarda yosun birikimi daha az olur.
Aslında anubiası dikmek zorunda değilsiniz. İsterseniz onu taş parçalarına, dekorlarlara ya da ağaç köklerine de tutturabilirsiniz. Neticede ihtiyaç duyduğu besin maddelerini tabandan değil, sudan temin eder. Taban malzemesi kullanılacaksa iri taneli (1-2 mm) kum ya da çakıl taşı (2-3 mm) tercih edilmelidir. Bu sayede bitkinin kökleri kolaylıkla tutunur.
Anubias ile Uyumlu Akvaryum Canlıları
Söz konusu anubias bitkisi ile uyumlu akvaryum canlıları olduğunda birçok akvaryum balığı, yosun yiyen salyangoz ve karides ile uyumlu olduğu söylenebilir. Yapraklarındaki yosunları yiyecek salyangozlardan fayda görür. Japon balığı gibi otçul bir balığın akvaryumuna bile koyulabilir. Çünkü kalın yaprakları japon balıklarının ilgisini çekmez. Ciklet akvaryumuna koyulabilecek birkaç akvaryum bitkisinden biridir. Bir miktar tuza (<1.005) dayanım gösterir. Bu yüzden lepistes ve moli balığı akvaryumunda bulundurulmasında sakınca yoktur.
Anubias Türleri
Akvaryum hobisinde en çok tercih edilen anubias türleri nana, barteri, afzelii ve nana petite türleridir.
Anubias Barteri: Kalın rizomlara, dayanıklı kök sistemine ve dayanıklı yapraklara sahiptir. Akvaryumun ön, orta ve arka kısmına yerleştirilebilir. En fazla 40 santimetre boya ulaşır. Tamamı ya da bir kısmı suyun içinde kalacak şekilde yetiştirilebilir.
Anubias Nana: Kıvrımlı dalları sayesinde kayaların ve ağaç köklerinin dekorasyonunda kullanılabilir. En fazla 20 santimetre boya ulaşır. Sağlıklı bir nana bitkisinin yaprakları çok ve gövdesi kalın olur.
Anubias Nana Petite: Diğer türlere göre oldukça küçüktür ve yavaş büyür. Tamamen büyüdüğünde 5 santimetre boya ulaşır. Bu sayede nano akvaryumlarda bulundurulabilir. Akvaryumda boş kalan noktaların doldurulması için ideal bir seçimdir. Büyük bir akvaryumun ön ve orta kısmına yerleştirilebilir.
Anubias Afzelii: Uzun büyük yapraklara sahiptir. Bu sayede birçok balık tarafından üreme bölgesi olarak kullanılır. En fazla 25 santimetre boya ulaşır. Bakımı diğer anubiaslar gibi kolaydır.