Dünya çapında popüler olan ve iç mekan süs bitkisi olarak kullanılan bir bitki var bugünkü yazımızda. Bu bitki halk arasında ‘salon çamı’ olarak bilinen Araucaria heterophylla, yani Arokarya bitkisidir. Bitkinin genel özellikleri nelerdir? Doğal yaşam alanı neresidir? Yetiştirme teknikleri nelerdir? Bakımı yapılırken hangi hususlara dikkat edilmelidir? Bu soruların cevabını öğrenmeye ve bitkiyi daha yakından tanımakla başlayalım şimdi.
Aslında çam ağacıyla bilimsel açıdan hiçbir bağlantısı olmayan bu bitki, bitkiler alemi içinde Araucariaceae familyasına ait bir türdür. Doğal ortamında 60 metreye kadar uzayabilen piramit şeklinde olan bir ağaçtır. Farklı yönlerde uzayan dallarının simetrik olması dikkat çeken özelliklerindendir. Dalları yere paralel olarak ya da aşağı sarkan şekilde gelişir. Açık yeşil renkli yaprakları yumuşak yapıdadır. Anavatanı Avustralya kıtasının doğusunda bulunan Norfolk adasıdır. Bu sebeple Norfolk çamı olarak da isimlendirilir.
Deniz seviyesi ve deniz seviyesine yakın olan düşük rakımlarda yetişir arokarya. Ülkemizde Güney Ege ve Akdeniz Bölgesinin kıyı kesimleri, İstanbul, Samsun, Trabzon ve İzmir illerinin kıyı kesimlerinde yetişen bir bitkidir. En fazla -7 derece soğuğa dayanabilir. Sıcak iklime daha uygun bir bitkidir. İç mekan salon bitkisi ya da bahçe süs bitkisi olarak kullanılan piramit şeklinde bir ağaçtır. Solmayan büyüleyici yeşilliği ile mekanlara doğal bir güzellik katar.
Arokarya Yetiştirilmesi
Arokarya bitkisini tohumla ve çelikle üretmek mümkündür. Tohumla çoğaltma yönteminde, tohumlar toprağa gömülmez. Sadece toprağın üzerine bırakılır ve hafifçe bastırılır. Her gün püskürtme yöntemiyle sulama yapılmalıdır. Arokarya kısa sürede büyümeye başlayacak ve çimlenecektir. Çimlendikten sonra tohumlar uygun büyüklükteki saksılara dikilir ve gerekli bakımı yapılır.
Çelikle çoğaltma yönteminde ise bitkinin tepe uç dalından bir parça kesilerek alınır. Alınan dal ne çok ince olmalı, ne de çok kalın ve odunlaşmış olmalıdır. Çelik dediğimiz parça bitkinin yan dallarından da alınabilir. Fakat bu durumda bitki yanlara doğru düzensiz büyüyecektir. Bu nedenle de çelikle üretme yönteminde yan dalların kullanılması tavsiye edilmez. Çeliğin dikileceği toprak bitkinin gelişimi için önemlidir. Toprak steril ve torflu yapıda olmalıdır. Daha sonra kesilen dal temizlenerek toprağa yerleştirilir. Kökü oldukça zayıf olan bu ağaç rüzgardan olumsuz etkilenebileceğinden, yeri doğru seçilmelidir. Salon çamı yetiştiriciliğinde diğer bitkilerin aksine çelikle çoğaltma yöntemi fazla tercih edilmez. Çünkü bitkinin tutma ihtimali düşüktür.
Arokarya Bakımı
Arokarya güneş ışığını çok sevse de direk güneş ışığına maruz kalmamalıdır. Yapraklarının gelişimi ve bitkinin büyümesi için aydınlık ortama ihtiyaç duyar. Bitki yeterli miktarda ışık alamazsa yapraklarında solmalar meydana gelir. Eğer güneş ışığı almayan bir yerde ise, aydınlatıcılar ile desteklenmelidir. Bitki güneş ışığı aldığı yöne doğru eğilim gösterebilir. Her tarafının ışık alması için belli aralıklarla yönü değiştirilmelidir. Böylece bitkinin bir yöne doğru eğilimi engellenmiş olur.
Arokarya en iyi gelişimini 16 ile 27 santigrat derece arasında gösterir. Aşırı yaz sıcaklarında yapraklara su püskürtmek bitkiyi rahatlatır. Salon çamı bakımında sulama çok önemli bir husustur. Yazın haftada en az 2 kere, kış aylarında ise haftada 1 kere saksı üstten sulanmalıdır. Suyun tüm toprağa ulaşmasına dikkat edilmelidir. Sulama sonrasında saksının altındaki kapta biriken su dökülmelidir. Böylelikle bitkinin toprağında oluşacak olan koku ve böceklenme engellenmiş olur.
Kuruyan salon çamının tekrar canlanması için üzerindeki solan ve kuruyan kısımlar budanmalıdır. Kesilen bölgenin içine hava akımının girmesine engel olmak için üzeri soğuk silikon, mum ya da yakıcı olmayan yapışkanlarla kapatılmalıdır.
Toprak değişimi bitkinin durumuna bağlı olarak 2 veya 3 yılda bir defa bahar aylarında yapılmalıdır. Toprak seçiminde humuslu ve lifli toprak kullanmak bitki gelişimini olumlu yönde etkiler. Gübreleme yapılacak ise, kurumuş hayvan gübresi tercih edilmelidir.
Salon çamının yaprakları ve çiçekleri sağlıklı ise vitamin kullanmaya gerek yoktur. Ancak solmuş ve kuruyan kısımlar var ve budama yapılmış ise, bitkinin yeniden canlanması için vitamin verilebilir. Vitamin suya karıştırılarak ortalama 15 günde bir verilebilir. Kabuklu bit veya unlu bit gibi zararlılardan korumak için arokarya zaman zaman kontrol edilmelidir. Bitkinin bulunduğu oda iyi havalandırılmalıdır.